کد مطلب:3645 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

سال گذشته خيلي زحمت كشيدم تا در كنكور موفق شوم، امّا متأسفانه موفّق نشدم، خودم تا حدي با اين موضوع كنار آمدم ولي زخم زبانهاي اطرافيانم خيلي مرا اذيت ميكرد... امسال هم دوباره برايم دفترچة كنكور گرفتهاند نميدانم چه كار بايد بكنم كه قبول شوم؟ كسي كه در دنيا اميدي ندارد و از همه چيز و همه كس نااميد شده و صبر ايوب هم ندارد چه كند؟

اصولاً، اميدوار بودن، به ويژه در كارهاي خير و معنوي پسنديده است. دربارة پرسش مورد نظر نيز، اگر اميد و روزنهاي براي موفقيت و قبولي در كنكور باشد، خوب است، در اين زمينه تلاش شود; امّا لزومي ندارد كه اگر انسان در يك چيز چند بار موفق نشد و احتمال موفق شدنش نيز اندك است، اصرار بر ادامه آن كار داشته باشد، زيرا، راه ادامة علم، منحصر به قبولي در كنكور نيست، بلكه راههاي فراوان ديگري نيز وجود دارد كه از آن راه ميتوان به اهداف رسيد.

جواني دوره شور و التهاب است، دورهاي است كه جوان بايد از عقل و تجربه بزرگان و... بهره ببرد و بزرگترين ضعف جوان، نداشتن آيندهنگري و بصيرت كافي در امور است. در اين دوران، تخيلات بسياري به ذهن او هجوم ميآورد.

جوان، بنا به موقعيتي كه دارد، محيطي كه در آن زندگي ميكند، شرايط زماني خاصي كه در آن به سر ميبرد و با دوستاني كه نشست و برخاست دارد، همه زمينههاي شكلگيري شخصيت او را فراهم ميكند.

جوان، گاهي از خود رضايت دارد و خود را از ديگران برتر ميداند و زماني نااميد و دلسردي در او راه مييابد و احساس كمبود ميكند. همه اين حالات و نوسانات روحي و رواني از ويژگيهاي دوران جواني است كه ذهن او را به خود مشغول ميدارد.

تأمل در خويشتن، تفكر درباره رفتار خود و آگاهي از نيروهاي دروني خويش باعث ميشود كه اين حالات به سوي مثبت سوق داده شود.

برخي از راهكارها كه در زمينه تسلط بر افكار و نااميدي مفيد است عبارتند از:

1. انديشه درباره مسايل خوب و سعادت آفرين، براي اين منظور هدفهايي را كه در نظر داريد بايد ارزشمند و عاقلانه باشد مطمئن باشيد اگر در ذهنتان به افكار مثبت و سازنده بپردازيد و افكار منفي، پريشان و نااميد كننده را از آن بيرون كنيد، ديگر احساساتي كه تلقين ناهماهنگي، بيماري، ضعف و شكست را ميكنند به سراغتان نخواهد آمد. حضرت علي7 ميفرمايند: فكر كردن در كارهاي نيك، انسان را به سوي انجام آنها ميراند(ميزان الحكمة، ريشهري، حديث شماره 15880.)

2. تصويري كه از خود در ذهن داريد ارزشمند و الهي باشد.

3. ارزش خويشتن را بشناسيد و بدانيد براي چه منظوري زندگي ميكنيد. از ديدگاه انسان مكتبي، دنيا مزرعه آخرت است و هر عمل خوب و بدي عكسالعملي را در پي دارد. اين اعتقادو باور به قيامت، سبب ميشود فكر پوچي و فنأ در فرد راه نيابد و اميدوار به زندگي شود و از لحظه لحظه زندگي به بهترين وجه استفاده كند، چرا كه ميخواهد در آخرت، عكسالعمل اعمال خود را خوب ببيند.

4. افسوس گذشته را نخوريد و براي آينده برنامهريزي كنيد.

5. با مطالعه، عبادت و ورزش، نشاط روحي پيدا كنيد.(ر.ك: عوامل موفقيت در تحصيل، مرتضي نظري، ص 111، انتشارات مدرسه / نشريه بشارت، ش 12، ص 12.)

6. بر خداوند متعال توكّل كند: وَ مَن يَتَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ; (طلاق، 3) و هر كس بر خداوند توكّل كرد، خداوند كفايت امرش را ميكند. چون شيطان ـ كه مانع اعتماد به نفس است ـ بر كساني كه ايمان دارند و بر پروردگارشان توكّل ميكنند، تسلط ندارد: إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَـَنٌ عَلَي الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَلَيَ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ(نحل،99)

7. پيوسته به ياد خداوند متعال باشد: أَلاَبِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَـئِنُّ الْقُلُوبُ; (رعد، 28) آگاه باشيد ياد خدا مايه اطمينان دلها است.

8. ايمان خود را تقويت نماييد: وَلاَتَهِنُواْ وَلاَتَحْزَنُواْ وَأَنتُمُ الاْ ?َعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِين;(آلعمران،139) و سست نشويد و غمگين مگرديد و شما برتريد اگر ايمان داشته باشيد. اين آيه، دستوري است كه خداوند متعال پس از جنگ اُحد به مؤمناني كه احساس شكست كرده بودند، داده است. آية ياد شده به ما ميفهماند كه انسان با ايمان، اگرچه شكست بخورد، نبايد غمگين و سست گردد.

9. انس با قرآن، دستور العمل زندگي قرار دادن آن; زيرا امام علي7 ميفرمايد: و عليكم بكتاب الله فانه الحبل المتين و النور المبين، و الشفأ النافع، الرّي الناقع، و العصمة للمتمسك و النجاة للمتعلق; كتاب خدا را محكم بگيريد; زيرا رشتهاي است بسيار مستحكم و نوري است آشكار، دارويي شفابخش و پربركت است آب حياتي است كه عطش تشنگان حق را فرو مينشاند، هر كس به آن تمسك جويد او را حفظ ميكند، و آن كسي كه به دامنش چنگ زند، نجاتش ميبخشد.(نهج البلاغه، صبحي صالح، ص 219، خ 156، هجرت)

10. غفلت نكردن از نماز: وَ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَ الصَّلَوَةِ; (بقره، 45) از صبر و نماز ياري جوييد.

11. قطع اميد نكردن از رحمت خدا: لاَتَقْنَطُواْ مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ; (زمر، 53) از رحمت خداوند نااميد نشويد.(ر.ك: تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 10، ص 212ـ217; ج 22، ص 25ـ30; ج 1، ص 214ـ219; ج 19، ص 53، دار الكتب الاسلاميه / الميزان، علامه طباطبايي;، ج 8، ص 60ـ64، بنياد علمي و فرهنگي.)